Przyczyn nadwrażliwości zębów i dziąseł jest wiele. W większości są to czynniki zewnętrzne, zarówno mechaniczne, jak i chemiczne. Warto też pamiętać, że na stan jamy ustnej, tak jak na resztę organizmu, wpływ ma również odpowiednio zbilansowana dieta.

Najczęstszym czynnikiem, wywołującym nadwrażliwość zębów, jest nieodpowiednia higiena jamy ustnej. Paradoksalnie w przypadku skłonności do nadwrażliwości zbyt częste i nadmiernie intensywne szorowanie zębów może przyczynić się do uszkodzenia szkliwa i spowodować krwawienie dziąseł. Jeżeli więc podczas jedzenia gorących i zimnych dań pojawia się ból, należy przede wszystkim zaopatrzyć się w miękką szczoteczkę. Dobrym wyborem będzie np. model Target Sensitive marki Jordan, stworzony specjalnie do zębów wrażliwych. Dzięki ultramiękkiemu włosiu Ultrasoft o grubości 0,01mm, zakończonemu stożkowato szczoteczka czyści zęby głęboko i dokładnie i jednocześnie nie rysuje ich powierzchni.  Ergonomiczna rączka i mała główka pozwala precyzyjnie dotrzeć do każdego miejsca, aby usunąć zanieczyszczenia.

Drugą ważną zmianą, która pomoże przy dolegliwości wrażliwych zębów będzie wybór odpowiedniej pasty do codziennego stosowania. Tradycyjne produkty bardzo często wzbogacane są o składniki mocno ścierające, by skuteczniej usuwać przebarwienia i wybielać uśmiech. Jednak przy wrażliwych zębach i dziąsłach lepszym wyborem będzie specjalna pasta o gładkiej konsystencji zawierająca fluor, który uszczelnia powierzchnię szkliwa.

Często nagły ból zębów odczuwamy, gdy myjemy zęby tuż po spożyciu kwaśnych produktów. Dzieje się tak dlatego, że kwas owocowy zawarty np. w cytrusach zmniejsza twardość szkliwa, przez co bodźce zewnętrzne dużo łatwiej przenikają do włókien nerwowych. Żeby temu zaradzić dobrze jest popijać kwaśne (lub słodkie) posiłki, owoce i soki wodą mineralną, i odczekać kilka minut, zanim umyjemy zęby. Pomóc też może żucie gumy, która zneutralizuje kwaśny odczyn PH w jamie ustnej, dzięki czemu podczas mycia zębów szkliwo nie będzie już tak podatne na czynniki zewnętrzne.

Nadwrażliwość pojawia się również jako skutek recesji dziąseł. W tym przypadku warto zwrócić uwagę na wspomnianą na początku dietę. Jadłospis ubogi w wapń i witaminy, bogaty natomiast w cukry, kwaśny odczyn spożywanych pokarmów i przyjmowanie niektórych leków mogą, razem z nieodpowiednią higieną, prowadzącą do odkładania się płytki nazębnej, prowadzić do obsunięcia się dziąseł i w konsekwencji innych chorób jamy ustnej. Ważne jest zatem, by pamiętać o odpowiedniej higienie zębów, działanie leków konsultować z lekarzem (zwłaszcza gdy mamy skłonność do nadwrażliwości) i dbać o zbilansowaną dietę. Przełoży się to nie tylko na zdrowe zęby i dziąsła, lecz także na dobrą kondycję całego ciała.

Ostatnią typową dolegliwością, która powoduje dotkliwy ból i utrudnia jedzenie i picie są małe ranki, afty i pleśniawki pojawiające się na dziąsłach, podniebieniu, języku, czy policzkach. Ich źródłem są zwykle uszkodzenia mechaniczne, powstałe np. podczas jedzenia bardzo gorących lub twardych pokarmów, nieodpowiednia dieta, czy osłabienie odporności, np. po antybiotykoterapii. Na tego typu problemy dostaniemy w aptece wiele skutecznych specyfików dostępnych bez recepty. Domowym sposobem na drobne ranki i skaleczenia powierzchni wewnątrz jamy ustnej są płukanki i napary z rumianku lub szałwii lekarskiej. Oba zioła mają właściwości przeciwzapalne i kojące, dzięki czemu przyspieszają gojenie urazów i łagodzą ból. W trakcie kuracji warto jest też używać bardzo miękkiej szczoteczki i łagodnej pasty do zębów.

Większość sposobów na nadwrażliwość nie wymaga dużych nakładów finansowych ani czasu. Wystarczy wyrobić w sobie codzienne nawyki i wprowadzić kilka zwyczajów, by problem bólu zębów i dziąseł przestał nam doskwierać. Jeśli jednak nadwrażliwość nie mija przez dłuższy czas, lub systematycznie nawraca, konieczna jest wizyta u stomatologa.