Zmarszczki i bruzdy – rodzaje zmarszczek i sposoby walki z nimi

Czas pojawienia się pierwszych zmarszczek jest kwestią indywidualną, uwarunkowaną genetycznie oraz zależną od kondycji skóry, ogólnego stanu zdrowia oraz naszego stylu życia i rutyny związanej z codzienną pielęgnacją skóry. W większości przypadków pierwsze zmarszczki pojawiają się między 25. a 30. rokiem życia. W zależności od swojej głębokości i umiejscowienia – zmarszczki mogą przybierać formę linii, bruzd i fałd. Jakie są rodzaje zmarszczek? Jak z nimi walczyć?

Przyczyny powstawania zmarszczek

Zmarszczki mogą pojawiać się na całym ciele człowieka, choć zdecydowanie najszybciej i najbardziej widoczne są tam, gdzie tkanka podskórna jest cienka: na twarzy, szyi i dekolcie, a także dłoniach i stopach. Do ogólnych przyczyn powstawania zmarszczek zaliczamy pojawiające się wraz z wiekiem: ubytki kolagenu i elastyny, obniżenie produkcji kwasu hialuronowego oraz osłabienie aktywności gruczołów łojowych.

Czytaj także: Poznaj 7 oznak starzenia się skóry i kosmetyki do zadań specjalnych>>

Ubytek kolagenu i elastyny

Bezpośrednią przyczyną pojawiania się zmarszczek jest naturalne wiotczenie skóry będące efektem ubytku kolagenu i elastyny w procesie jej starzenia się. Wraz z utratą kolagenu i elastyny skóra traci swoje podparcie i zaczyna się marszczyć.

Zmniejszenie produkcji kwasu hialuronowego

Z wiekiem produkujemy coraz mniej kwasu hialuronowego odpowiadającego za wiązanie wody. To dzięki niemu młoda skóra jest sprężysta, gładka i odpowiednio nawilżona – zmniejszająca się ilość kwasu hialuronowego może prowadzić do szybkiego przesuszania się skóry, co sprzyja tworzeniu się siateczek drobnych zmarszczek (tzw. zmarszczek suchych).

Osłabienie aktywności gruczołów łojowych

Z czasem osłabieniu ulega aktywność gruczołów łojowych, które są odpowiedzialne za produkcję łoju skórnego (sebum). Cienka warstwa sebum na skórze tworzy ochronną warstwę lipidową, która zapobiega nadmiernej utracie wody i umożliwia utrzymanie nawilżenia skóry na odpowiednim poziomie oraz jest barierą przeciwdrobnoustrojową. Zmniejszenie ilości lipidów w strukturze bariery ochronnej powoduje, że skóra szybciej się wysusza, jest bardziej podatna na podrażnienia i tworzenie się zmarszczek.

Tempo i intensywność procesów starzenia się skóry

Procesy starzenia się skóry mogą przebiegać w różnym tempie i z różną intensywnością, w zależności od uwarunkowań genetycznych, ale również czynników zewnętrznych: stylu życia i codziennej pielęgnacji.

Na wygląd naszej skóry negatywnie może wpłynąć m.in. zamiłowanie do opalania, stosowanie używek (przede wszystkim palenie papierosów), zmiany hormonalne i gwałtowne wahania masy ciała (zmarszczki pojawiają się i/lub uwidaczniają przy okazji utraty wagi, której towarzyszy obniżenie poziomu tkanki tłuszczowej) oraz narażanie skóry na stres oksydacyjny. Nawet sposób, w jaki śpimy może przyczyniać się do pogłębiania i utrwalania zmarszczek. Równie ważna jest codzienna pielęgnacja skóry – stosowanie odpowiednio dobranych do rodzaju skóry, wysokiej jakości kosmetyków może efektywnie spowalniać starzenie się skóry i minimalizować widoczność zmarszczek i bruzd.

Zmarszczki mimiczne i zmarszczki ortostatyczne – szczególne rodzaje zmarszczek

Zmarszczki mimiczne powstają niezależnie od procesów starzenia się skóry, stylu życia i codziennej pielęgnacji. Związane są z mimiką, czyli ruchami mięśni twarzy, które pozwalają nam na wyrażanie myśli i emocji, przeżyć i nastrojów oraz komentowanie otaczającej nas rzeczywistości. Na zmarszczki mimiczne pracujemy już od dzieciństwa, a u osób o wyrazistej ekspresji emocjonalnej będą widoczne zdecydowanie szybciej niż u tych, którzy np. rzadko się uśmiechają.

Zmarszczki ortostatyczne to z kolei poprzeczne bruzdy tworzące się w górnej części szyi i pod dolną szczęką. Ich wygląd determinuje genetyka (zmarszczki ortostatyczne dziedziczymy po naszych przodkach), a na ich pojawienie się nie mamy żadnego wpływu. Nie ma możliwości usunięcia bruzd ortostatycznych za pomocą odpowiedniej pielęgnacji i nawet najlepszych preparatów kosmetycznych – zniwelować można je jedynie podczas zabiegu chirurgicznego z zakresu medycyny estetycznej.

Rodzaje zmarszczek – z jakimi zmarszczkami możesz mieć do czynienia?

Od zmarszczek nie da się uciec. Każdy z nas, wcześniej lub później, będzie musiał zmierzyć się z tym tematem. Warto go więc normalizować, pamiętając równocześnie, że dzięki odpowiednim zabiegom pielęgnacyjnym można opóźniać pojawianie się zmarszczek i minimalizować ich widoczność. Oprócz opisanych wyżej zmarszczek mimicznych, zmarszczki można podzielić ze względu na przyczyny ich powstawania oraz miejsce, w którym się pojawiają.

Podział zmarszczek ze względu na przyczyny

Ogólne przyczyny powstawania zmarszczek, związane z naturalnymi procesami starzenia się skóry, zostały już wymienione. Wybrane czynniki mogą mieć jednak decydujący wpływ na tworzenie się następujących rodzajów zmarszczek oraz determinować sposoby walki z nimi:

zmarszczki suche (nazywane również zmarszczkami papierowymi) – bezpośrednia przyczyna pojawienia się zmarszczek suchych to nieodpowiednie lub niewystarczające nawilżenie skóry. Zapobieganie lub minimalizacja zmarszczek suchych polega na stosowaniu odpowiedniej pielęgnacji nawilżającej skórę;
zmarszczki elastotyczne – pojawiają się przede wszystkim w efekcie nadmiernego eksponowania skóry na promieniowanie UV, które skutecznie osłabia i niszczy włókna elastylowe; w efekcie skóra traci elastyczność, staje się cieńsza i wysuszona, a bruzdy mocno wyeksponowane. Profilaktyka zmarszczek elastotycznych polega przede wszystkim na ograniczeniu opalania się oraz stosowaniu wysokiej jakości preparatów ochronnych;
zmarszczki palacza (nazywane również zmarszczkami szkorbutowymi) – pojawiają się przede wszystkim w okolicach ust u wieloletnich, nałogowych palaczy i są efektem deficytu witaminy C w organizmie, który w połączeniu z toksynami z papierosów powoduje osłabienie stanu włókien kolagenowych i elastylowych. Aby móc skutecznie zapobiegać pojawieniu się zmarszczek szkorbutowych lub zminimalizować ich widoczność, konieczne jest rzucenie palenia oraz suplementacja witaminy C;
zmarszczki senne – są efektem preferowanej pozycji w czasie snu, pojawiają się najczęściej jednostronnie, przede wszystkim u osób śpiących na brzuchu (siła nacisku twarzy na poduszkę jest w tej pozycji największa) lub na jednym boku. Skóra poddawana regularnemu naciskowi w konkretnym miejscu z czasem straci sprężystość i elastyczność. Zapobieganie pojawieniu się zmarszczek sennych wymaga kontrolowania pozycji podczas snu (najlepsze w tym kontekście jest spanie na plecach) lub częstego jej zmieniania. Dobrą praktyką jest wykonywanie regularnego masażu twarzy;
zmarszczki grawitacyjne – zaczynają się pojawiać około 40. roku życia jako skutek uboczny oddziaływania na nasze ciało i skórę siły grawitacji oraz wiotczenia mięśni, obniżenia sprężystości i elastyczności skóry. Są to: bruzda nosowo-wargowa i tzw. linia smutku (powodująca obniżenie kącika ust). Opóźnienie pojawienia się zmarszczek tego typu wymaga stosowania odpowiednich zabiegów napinających i ujędrniających skórę oraz preparatów kosmetycznych wspierających kondycję skóry (przede wszystkim włókien kolagenowych);
zmarszczki starcze – pojawiają się na całym ciele (w pierwszej kolejności na twarzy, szyi, dekolcie i dłoniach), są konsekwencją naturalnych procesów starzenia się tkanek (opisane w akapicie o przyczynach powstawania zmarszczek). Pojawienia się zmarszczek starczych nie da się uniknąć, choć można skutecznie go opóźniać oraz niwelować widoczność bruzd, stosując wybrane zabiegi medycyny estetycznej oraz wysokiej jakości preparaty kosmetyczne.

Dowiedz się więcej o rodzajach zmarszczek >>

Podział zmarszczek ze względu na umiejscowienie

Zmarszczki można również podzielić ze względu na miejsce ich występowania. Mówimy wówczas o następujących wariantach:

zmarszczki na czole – pojawiają się wraz z upływem czasu, najczęściej mają postać zmarszczek poziomych (zazwyczaj przecinających czoło w 2-3 miejscach); zmarszczki pionowe na czole to tzw. lwia bruzda (zazwyczaj 2-3 pionowe zmarszczki pojawiające się między brwiami);
zmarszczki w okolicach oczu – pojawiają się najszybciej (w stosunku do innych zmarszczek zlokalizowanych na twarzy), ze względu na cienką i delikatną skórę wokół oczu oraz minimalną ilość podściółki tłuszczowej w tym miejscu twarzy; w kącikach oczu pojawiają się tzw. kurze łapki, pod okiem pojawiają się zmarszczki poziomie, które sprawiają, że wyglądamy na zmęczonych / niewyspanych, a nad okiem – opadające powieki, będące efektem obniżenia napięcia mięśni okrężnych oka;
zmarszczki w okolicy ust – w okolicy ust możemy mieć do czynienia z trzema rodzajami zmarszczek: zmarszczkami palacza (opisane wyżej, mające postać pojedynczych bruzd, które układają się w tzw. dzióbek), zmarszczki przynosowe (tzw. małpi pyszczek, biegnące od skrzydełek nosa do kącików ust – mamy je od urodzenia, ale po 40. roku życia zaczynają się pogłębiać), zmarszczki smutku (nazywane również linią smutku lub zmarszczkami marionetki, stanowiące rodzaj zmarszczek grawitacyjnych, obniżających wizualnie kąciki ust);
zmarszczki na szyi – obok zmarszczek ortostatycznych, których pojawienie się jest w znacznej mierze uwarunkowane genetycznie, na szyi mogą pojawić się również zmarszczki określane jako naszyjnik Wenus i będące konsekwencją m.in. nieodpowiedniej postawy ciała, garbienia się czy opuszczania głowy podczas czytania;
zmarszczki na dekolcie – poziome i pionowe, pojawiają się dość szybko, bo skóra dekoltu (podobnie jak skóra pod oczami) jest dość cienka i delikatna, z niewielką ilością podściółki tłuszczowej;
zmarszczki na dłoniach i stopach – to tzw. bruzdy ruchome, których pojawienie się jest związane nie tylko z procesami starzenia się skóry i niewielką ilością tkanki tłuszczowej, ale również z budową naszego ciała oraz intensywnością ruchów / pracy rąk i nóg.

W ofercie tołpa.® znajdziesz szeroki wybór kosmetyków pozwalających efektywnie poprawić kondycję skóry, skutecznie ją odżywić i nawilżyć, a co za tym idzie – spowolnić proces jej starzenia się i opóźnić moment pojawienia się pierwszych zmarszczek. To m.in. produkty z linii: tołpa.® dermo face 30+ futuris oraz tołpa.® dermo face 40+ stimular.

Chcesz dowiedzieć się jeszcze więcej o zmarszczkach? Czytaj tutaj>>