IBS (irritable bowel syndrome) to nic innego, jak zespół jelita nadwrażliwego. Zaburzenie jelit, które bardzo często diagnozowane jest w naszym kraju. Moim zdaniem – zbyt często. Dlaczego?

To trudne do zdiagnozowania schorzenie i zwykle jego diagnozę opiera się na wykluczeniu innych dolegliwości. W tym celu wykonuje się szereg badań. Jeśli wykluczą one wszystkie poważniejsze choroby, a objawy nadal pozostaną – wtedy lekarz stwierdza IBS. Najważniejszymi elementami w diagnostyce jelita nadwrażliwego jest spełnienie kilku kryteriów. Należą do nich:

1. Przewlekłość choroby – objawy utrzymują się co najmniej 6 miesięcy

2. Aktywność choroby – aktywne objawy przez co najmniej 3 miesiące

3. Częstotliwość – objawy co najmniej 1 raz w tygodniu

4. Brak innych schorzeń np. wrzodziejącego zapalenia jelita grubego czy nowotworów, które mogą powodować podobne objawy.

IBS może występować w 4 formach:

Zaparciowej – zdecydowana większość objawów sprowadza się do zaparć, które pojawiają się najczęściej po przerwaniu diety i zjedzeniu produktów niezalecanych. Jeśli nie przestrzegasz diety low fodmap, to najczęściej zauważysz u siebie bóle brzucha w połączeniu z zaparciami.

2. Biegunkowej – zdecydowana większość objawów sprowadza się do biegunek.

3. Mieszanej – biegunki i zaparcia występują naprzemiennie. Nie da się określić częstotliwości, ale medycyna wskazuje na podział 50:50.

4. Niezidentyfikowana – ciężko określić, jaka to forma IBS… Medycyna mówi, że IBS niezidentyfikowane jest wtedy, kiedy nie ma żadnej typowej postaci spośród poprzednich trzech.

W zależności od postaci – objawy mogą być różne. Jak sama nazwa wskazuje – dominują zaparcia lub biegunki, a w formie mieszanej oba. Dodatkowymi, charakterystycznymi objawami występującymi u większości osób, są:

powracające bóle brzucha – zwykle w dolnej części brzucha
wzdęcia
nabrzmiała dolna część brzucha, tzw. „brzuszek ciążowy”
przelewanie w jelitach
gazy
zmiana rytmu wypróżnień
zmiana częstotliwości wypróżnień
pogorszony stan cery
dysbioza jelitowa – nieprawidłowe zasiedlenie jelit, które polega na nadmiernej ilości „złych” bakterii, a zbyt małej ilości tych „dobrych”. Dysbioza często współtowarzyszy chorobie IBS i możemy ją wykryć na podstawie dodatkowych badań.

Tak, jak wspomniałam wcześniej, w tym momencie niestety nie dysponujemy badaniem, które jednoznacznie potwierdzi lub wykluczy zespół jelita nadwrażliwego. W praktyce wygląda to w ten sposób, że wykonujemy szereg różnych badań w celu wykluczenia innych zaburzeń przewodu pokarmowego. Jeśli badania wyjdą prawidłowo, na tej podstawie i towarzyszących objawów pada diagnoza – IBS. Z tego powodu, moim zdaniem, IBS diagnozowane jest zbyt często. Badania często są niewystarczające i nie bierze się pod uwagę wszystkich potencjalnych przyczyn problemów jelitowych. Podstawową jest wykluczenie innych chorób zapalnych jelit (np. wrzodziejące zapalenie jelita grubego), a następnie – stwierdzenie IBS bez dokładniejszej diagnostyki. W tym momencie muszę też zwrócić uwagę na to, że IBS może dawać bardzo podobne, a nawet takie same objawy, jak SIBO (przerost bakteryjny jelita cienkiego). Bez odpowiednich badań i konkretnych testów, nie jesteśmy w stanie odróżnić gołym okiem IBS oraz SIBO.

Podstawowe badania, jakie warto wykonać, to:

morfologia
OB, CRP
kalprotektyna w kale
krew utajona w kale
badanie ogólne kału
test wodorowo-metanowy w kierunku SIBO
witamina B12, B6, elektrolity

To podstawowe parametry, od których warto rozpocząć diagnozę! Nierzadko, trzeba później wdrożyć kolejne badania, jak D-arabinitol z moczu, gastroskopia, kolonoskopia, badania w kierunku celiakii, itp. Dolegliwości jelitowe potrafią bardzo mocno uprzykrzyć życie, dlatego pierwszą i najważniejszą czynnością jest znalezienie przyczyn tych problemów, nie działanie na oślep.

IBS jest zaburzeniem, które towarzyszy nam (zazwyczaj) całe życie. Jeśli objawy pojawiły się raz, to mogą pojawić się również drugi i trzeci. Natomiast nie zgadzam się z tym, że z takimi dolegliwościami trzeba nauczyć się żyć. O nie! Z przewlekłymi objawami IBS można wygrać i jestem tego świetnym przykładem.

W jaki sposób? O tym przeczytacie za tydzień!